Ordiziako Ikasleek konpromisoak eta proposamenak agertu dituzte Udaletxean

Eskolako Agenda 21 programaren lanketan herri mailan egindako lana aurkeztu da astearte honetan udaletxeko Batzar aretoan. Jakintza, Oianguren eta Urdaneta ikastetxeetako ikasle, irakasle eta hezkuntza komunitateak ingurugiro arazoez aritu dira, antzemandako arazoei aurre egiteko. Hamaikagarren ikasturtea den honetan, aurten gai berri bat lantzen hasi dira: Klima-aldaketa eta Energia.

Herriko diagnostikoa gauzatzeko hainbat bisita eta irteera egin dira eta udalerriko eta eskualdeko datuak eta informazio ezberdinak aztertu dituzte. Ikasleek ikasgeletan proposatutako konpromiso eta Udalari egiteko proposamenak ikastetxeko Ingurumen Batzordean adostu dituzte. Udal audientzia honetan ateratako ondorioak, hartutako konpromisoak eta Udalari egingo dizkien proposamenak aurkeztuko dituzte. alkateak eta zinegotziak proposamenak erantzun egingo dituzte.

Gainera, 2017-2018 ikasturtean Lurzoruaren gaia landu zuten eta bertan hartutako konpromisoen inguruan balorazioa egingo dute. Udalak bukaeran eskertzeko gosari osasuntsu bat eman die gerturatutakoei.

2018an 41 isun jarri dira, horietatik lau oso larriak

Ordiziako edukiontzi puntu batzuen inguruen egoera ikusita, poltsak lurrean utzita Mankomunitatea Udalaren elkarlanarekin batera, isunak jartzen hasi zaie kudeaketa desegokia egiten ari direnei. Izan ere, edukiontzi inguru batzuk zikinak daude, zabor poltsez inguratuta eta gehienetan gainera zaborra gaika bereizi gabe.

Sasieta Mankomunitateko hondakinen ordenantzan zehazten den bezala, poltsak lurrean ezin dira utzi eta gainera, gure zabor guztia gaika sailkatuta bota behar da dagokion edukiontzira. Hala, Ordiziako hondakin mahaira eta Udalera hainbat kexa iritsi dira egoera hau salatuz.

Sasieta Mankomunitateak 2018an Ordizian jarri dituen isunak 41 dira, hauetatik 35 arinak, 2 larriak eta 4 oso larriak. Kasu bakoitzean ordaindu beharreko diru kopurua hau da: arinak 45 euro, larriak 270,28 eta oso larriak 3.000. Zaborrak nahasian, bereizi gabe lurrean edo birziklatzeko edukiontzietan sartzeagatik, traste zaharrak egutegiz kanpo ateratzeagatik eta kasuren batean, baita zaborrei su emateagatik jarri dira.

Herriko puntu guztiak aztertzen dira baina isun gehien Goierri kalean, Joseba Rezola pasealekuan, Garagartza plazan, Iturtxobidean, Joan de Amezketa kalean eta Gudarien etorbidean jarri dira.

Hondakinak jasoko dituzten ontziak banatzen hasi gara, hondakinak horiek lurrera bota ez ditzagun

Ordiziako Udala errefortzu-plan bat gauzatzen ari da, Ordizian garbitasuna hobetzera bideratua. Ekimenen artean daude: martxoan abiarazitako kontzientziazio-kanpaina, 'Zaborra guztiona da' izenburupean bide bat zabaldu zen; ontzi birziklatuak banatzea tabernetan, hiru pertsona kontratatzea garbiketa bereziak egiteko; eta, beste behin, hondakinak ateratzea ibaietatik.

Aste honetan hasi gara tabernetan ontziak banatzen. Asmoa da mostradoreen ondoan jartzea, bezeroen aldean, bezeroek hondakinak lurrera bota ordez, ontzietara bota ditzaten. Udalak, oraingoz, 40 ontzi banatu ditu; tabernetara joan eta eskaini egiten zaizkie ostalariei. Taberna guztietara iritsi nahi da, eta gehiago nahi duenak eskatu ahal izango ditu. Oraingoz, oso harrera ona izaten ari da ekimena. Batzuek terrazatan ere jartzea proposatu duten. Ontziak Sasietako Mankomunitatean zeuden baztertuta, erabili gabe, eta herriko haurrek apaindu zituzten Gabonetan, Udalak MartArt eskulangintzarekin antolatutako tailer batean.

Errefortzua langile gehiagorekin

Garbiketa-planeko errefortzurako, urte hasieran hiru pertsona kontratatu ziren, lan bereziak egin zitzaten: besteak beste, hiri-materiala edo altzariak konpontzea. Urte hasieratik egiten ari diren lanen artean ditugu, besteak beste: edukiontzietako eta zakarrontzietako eremuak garbitu; hainbat udal-material sailkatu eta konpondu; estolda-zuloak garbitu eta espaloietatik belarrak erauzi; pintadak dekapatu; eta hainbat eremuetan hondakinak kendu (Trevijano, Goierriko Eskolarako igoera, eta abar)_.

Horiez gain, gogora ekarri behar dugu iaz ahalegin handia egin zela Oria eta Amundarain ibaiak osotasunean garbitzen, Ordiziako tartean. 8.000 kilo inguru zabar atera zen. Hilabete gutxira, ibaiertzetako landaredian plastikoak eta hondakinak ikus daitezke; horiek, beste garbiketa-kanpaina batean kenduko dira. Iragarri bezala, helburua lan hori urtero egitea da. Alabaina, herritarrei gogora ekarri nahi diegu aukerarik onena zakarrak murriztea edo zakar horiek norberak hobeto kudeatzea dela, behar ez den lekura irits ez daitezen.

Azkenik, Udalak herritarrak animatu nahi ditu jarrai dezaten "Zaborra guztiona da" bideoa zabaltzen, bereziki egun berezietan edo proposatutako helburuan 'atzerapausorik' antzemanez gero.Oraingoz, nabari da plastiko eta zikinkeria gutxiago dagoela herriko plazetan eta parkeetan. Edonola ere, nahitaezkoa da herritar guztiak iraunkorki inplikatzea Ordizia herri garbiagoa, higienikoagoa eta atseginagoa izan dadin.

Udalak eta Hondakinek Mahaiak ‘Zaborrak jabea du’ bideoa zabaltzeko eta tabernetara eramango diren baldeak erabiltzeko eskatu diete herritarrei

Ordiziako Udalak Hondakinen Udal Mahaiarekin batera bi ekimen berri aurkeztu ditu biak asmo berarekin prestatuta: ordiziar guztion artean Ordizia garbiagoa izatea. Alde batetik, sare sozialetan konpartitzeko bideo bat egin da. Bestetik, tabernetan jartzeko balde txikiak apaindu dira, bezeroek zapiak, hortzetako txotxak eta lurrera botatzen diren hondakinak baldean utzi ditzaten. Joseba Aranburu Ingurumen zinegotziak, bideoaren egileak eta parte hartu dutenek kanpaina ezagutzera eman dute ostiral honetan, helburuekin bat egin eta parte hartzera eta bideoa konpartitzera herritarrei deituz.

Aranburuk ordiziarrei bi mezu helarazi nahi zaizkiela esan du. Lehenengoa, ‘gure kaleak, parkeak, plaza eta tabernak garbiago ikustea, sarritan ibaira, mendira edota itsasora iristen dien plastikoak eta zaborrak baztertuz, gure kontra bueltan datorren arrastoa uzten baitute’. Eta bigarrena, aurrekoari lotuta, ‘gure kontsumo ohiturengatik planetaren ingurumen egoera larria dela kontutan hartu eta horren baitan jokatzeko mezua zabaltzea’.

‘Zaborrak jabea du’

Ideia horiekin prestatu zen ‘hausnartzera’ eta modu ‘arduratsuagoan’ jokatzera gonbidatzen duen bideoaren gidoia. Aranbururen esanetan, ‘erabilera bakarreko gauza gehiegi kontsumitzen dugu eta horiek ekiditen ikastea izango litzateke hoberena’. Baina, ‘gure kaleetan gehiegizko kontsumo hori errealitatea da eta, dirudienez, beharrezko da lurrera zaborrik ez botatzeko eta dagokien zakarrontzira eta edukiontzian sartzeko  eskatzea’.

Bideoa whatsappez eta sare sozialen bidez konpartitzeko egin da  ‘Zaborrak jabea du’ goiburuarekin. Ordizian egin da eta prozesu osoan hainbat ordiziarren borondatezko parte-hartzea izan da. ‘Mikel Aguado da egilea eta Urrup Antzerki Taldeak, Amets Bide Dantza Taldeak eta Oroith Abesbatzak hartu dute parte. Gure eskerrik beroena eskaini nahi diegu guztiei eta espero dugu denen gustukoa izatea'.

Bigarren ekintzak helburu berdina du, baina tabernetara darama. ‘Sasietan eskuratutako balde txikiak lortu ditugu. MartArteko Marta Rodríguezek gidatutako tailer batzuk antolatu genituen baldeak apaintzeko eta emaitza gaur erakusten ari garena da’. Baldeak tabernetara eramango dira mostradore ondoan jartzeko, bezeroen aldetik, hondakinak bertan bota ditzaten. ‘Garbiagoa eta higienikoagoa izango da’, adierazi du zinegotziak.

%79a birziklatzera

Era berean, hondakinen bilketa sistema aldaketa ekarri zuen kontsulta egin zenetik aste honetan hiru urte bete direla gogoratu du. Edukiontzi inteligenteak jartzearen aldeko apustua egin zuen Ordiziak eta geroztik gaikako bilketak hobera egin du. Sasieta Mankomunitateak emandako datuen arabera, pasa den otsailean %79a bideratu zen birziklatzera, Hondakinen Mahaian adostutako %85etik gertu. ‘Ordiziarrak zoriondu nahi ditut egiten ari diren ahaleginagatik, baina Ordizia atseginago eta jasangarriagoa egiteko hobetzen jarraitu behar dugu. Lurrean botata zabor poltsak uzten dituztenei ere hausnartu eta era egokian jokatzeko eskatzen diegu. Eta zalantza edo zailtasunen bat badute, Udaletxera joan daitezke goizetan astegunetan edota Hondakinen bulegora astearte edo asteazkenetan 9:30ak eta 14:30ak bitartean’.

Amaitzeko, garbitasun zerbitzua indartu dela iragarri du Aranburuk, denboraldi baterako hiru pertsona kontratatuta. ‘Baina kontua ez da gehiago garbitzea, gutxiago zikintzea baizik’.

*Argazkian, bideoko egile eta partehartzaileak tabernetan utziko diren baldeekin.